Tượng Thờ Quan Lớn Đệ Nhất Thượng Thiên

Tượng Quan Lớn Đệ Nhất được tạc bằng gỗ hoặc đắp thổ tại cơ sở Đồ Thờ Cúng Tâm Linh thuộc làng nghề Sơn Đồng, huyện Hoài Đức, TP Hà Nội.

Quan Lớn Đệ Nhất Thượng Thiên có tên đầy đủ là Đệ Nhất Thượng Thiên Hoàng thái tử Vương Quan. Ngài vốn là con trai cả của Đức Vua Cha Bát Hải Động Đình, được coi là Ông Lớn cai quản Thượng Thiên. Tương truyền ông là Tôn Quan Đại Thần trên Đế Đình Thiên Cung, được sắc phong ngôi Thượng Thiên Nhất Phẩm Công Hầu, quản cai tam giới đình thần văn võ. Nhưng ông không giáng trần.

Ngài trực tiếp hầu cận bên phải đền vua cha Bát Hải Động Đình (đền Đồng Bằng) thay quyền và đại diện cõi nhân gian, thừa hành Tam giới, tâu đối tội phúc nhân danh cõi thượng thiên (trên trời).

Dân gian gọi là Đức Thánh Cả, là Tôn quan đệ nhất. Tước phong Đào tiên đệ nhất – Điều thất hoàng thái tử Vương Quan thượng đẳng tối linh thần. Danh hiệu vua phong Tham nghị triều chính Vương Quan.

Quan Đệ Nhất cũng ít khi về ngự đồng, chỉ những dịp có đại sự như: mở phủ, tạ phủ, hầu xông đền xông điện thì quan mới về ngự đồng. Khi ngự đồng, ông mặc áo đỏ thêu rồng, hổ phù; làm lễ tấu hương, khai quang, chứng sớ điệp trạng mã. Thông thường khi khai đàn mở phủ, người ta phải thỉnh Quan Đệ Nhất về để pháp sư tuyên sớ điệp sau đó quan phê sớ, phú huý, công cứ rồi tuyên bố khai đàn mở phủ, hoặc quan lớn ngài còn “điểm dấu thánh” (lấy nén hương đã đốt, chấm một dấu nhỏ vào áo công đồng và khăn phủ diện của đồng tân, coi như khăn áo đã được quan lớn đánh dấu là khăn áo của con cái Tứ Phủ, khăn áo đã được “điểm dấu thánh” là của riêng thanh đồng đó, không ai được dùng chung cũng như hạn chế việc thay đổi), cũng có khi Quan Đệ Nhất chỉ về biên sớ sau đó truyền cho các quan sau mở phủ nhưng cũng có khi chính quan lớn về khai giếng mở hồ Thiên Phủ (tức mở phủ Thượng Thiên) gồm: bóc trứng, đập chĩnh, kéo cầu,…và khai quang mã đàn, hình nhân bản mệnh (hồng) và Thiên Phủ (đỏ).

Đền thờ Quan Lớn Đệ Nhất mới được xây dựng và hoàn thành, thuộc quần thể di tích đền Đức Vua Cha Bát Hải Đồng Bằng, cách đền Đồng Bằng khoảng 500m, thuộc xã An Lễ, huyện Quỳnh Phụ, tỉnh Thái Bình.

Văn chầu Quan Lớn Đệ Nhật Thượng Thiên

Hương một triện chín lần soi thấu
Giãi lòng trần khải tấu linh thông
Thỉnh mời Đệ Nhất tôn ông
Lai lâm chứng giám điện trung uy hùng
Anh linh lục trí thần thông
Quyền cai tam giới uy phong phép màu
Thượng thiên xe giá lên chầu
Khâm thừa sắc chỉ công hầu ra uy
Nổi cơn mưa gió tức thì
Sấm vang tám cõi mây che ngất trời
Đượm nhuần thiên hạ đôi nơi
Thừa nhàn ông mới dạo chơicác toà
Ba mươi sáu động tiên nga
Bồng Lai tiên cảnh chẳng a chút nào
Bạn tiên dâng quả bàn đào
Rượu tiên thơ thánh thấp cao đôi tuần
Cung thương làu bậc ngũ âm
Cờ tiên đua nước bách thần nhởn nhơ
Ngọc Hoàng ngự chỉ phán ra
Bước vào bái tạ xuống qua cõi trần
Kíp đòi thổ địa long thần
Hỏi xem thiên hạ vạn dân thế nào
Sớ lên tâu nộp thiên tào
Ngọc Hoàng giá ngự ngôi cao đế đình
Dưới toà thuỷ tế long cung
Vua cha thấy mặt trong lòng yêu tin
Triều thần văn võ đôi bên
Ông tâu các việc thượng thiên lệnh hành
Xuống chầu thuỷ điện long tinh
Mười hai cửa bể cảnh thanh tú mầu
Long xà ngư biếc về chầu
Sóng xô mấy lớp nước triều mấy phen
Uy thanh trấn động kinh thiên
Phút thôi ông đã ngự lên lâm tùng
Có phen giá ngự sơn trung
Thạch bàn xe giá mây rồng tàn che
Dư muôn thú vật cầm thi
Dâng hoa tiến quả bốn bề xôn xao
Bạn tiên mừng rỡ đón chào
Cảnh nào là chẳng mĩ miều thanh tân
Xuống trần vui thú cõi trần
Thiên Đình có khách hồng trần dâng hoa
Dưới thuỷ tề long xà phục củng
Sơn lâm đều mến đức tôn vương
Trải qua thiên hạ bốn phương
Lòng trần khải tấu thắp hương khấn cầu
Tự nhiên ứng biến nhiệm mầu
Hoặc ai số hệ về đâu những là
Đệ tử hiến cúng hương hoa
Khấu đấu vọng bái ông đà độ cho
Sắm sanh gà lợn trâu bò
Đèn hương trầu quả thấu cho cõi lòng
Chí thành hữu cảm tất thông
Sở cầu tất ứng giáng lâm độ trì
Chữ rằng thánh giáng lưu ân
Đa tài đa lộc thiên xuân thọ trường .